Protez terimi, genel olarak, kaybedilen bir organın yerine konulan ve bu organın işlevlerini kısmen de olsa yerine getirebilecek yapay parçaları ifade eder. Diş hekimliğinde ise protez, bir veya daha fazla diş ile ilişkili yapıların yapay olarak yeniden oluşturulmasını kapsar. Eksik dişlerin sayısına, konumuna ve çevredeki dokuların durumuna bağlı olarak tedavi; sabit restorasyonlar, bölümlü protezler veya tam protezler kullanılarak gerçekleştirilir.

Protez, sadece diş eksikliklerini gidermekle kalmaz aynı zamanda doğal dişlerdeki madde kayıplarını, şekil ve form bozukluklarını, estetik sorunları teşhis ve tedavi eder. Bu bölüm, eksik dişlerin tedavi planlamasını, rehabilitasyonunu ve çiğneme, konuşma (fonasyon) gibi ağız içi fonksiyonlarının yeniden kazandırılmasını hedefler. Ayrıca komşu oral ve maksillofasiyal dokuların restore edilmesi ve estetik görünümün iyileştirilmesi ile ilgilenir. Bursa gibi bir şehirde bu tür tedaviler, bireylerin yaşam kalitesini artırmayı ve ağız sağlığını en üst düzeye çıkarmayı amaçlar.

Protez uygulamalarında başlıca tedavi seçenekleri şunlardır:

1. Sabit Protezler

• İnley, onley, overlay, endokron restorasyonları: Diş kaybının boyutuna ve şekline göre uygulanan yapıştırmalı restorasyonlar.
• Tek kronlar: Tek bir dişi kaplama yöntemi.
• Köprüler: Eksik dişlerin, yanındaki destek dişler ile birlikte kaplanması.
• İmplant üstü protezler: Çene kemiğine yerleştirilen implantlar üzerine yapılan sabit protezler.

2. Hareketli Protezler

• Total protezler: Hiç dişi bulunmayan hastalara uygulanan tam protezler.
• Parsiyel protezler: Kısmen dişsiz ağızlara yapılan, kroşe adı verilen tutuculara sahip protezler.
• Hassas tutuculu protezler: Metal destekli ve kroşesiz tasarımlarıyla estetik çözümler sunar.
• İmplant üstü hareketli protezler: Dişsiz çenelerde, implantlarla desteklenen total protezler.

3. Özel Tedaviler

• Okluzal splintler: Çene eklemi rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan aparatlar.
• Maksillofasiyal protezler: Yüz bölgesindeki eksikliklerin telafisi için tasarlanan özel protezler.

Protez tedavi yaklaşımları, hem estetik hem de işlevsel ihtiyaçları karşılayarak bireylerin konuşma, çiğneme ve özgüven kazanmalarını sağlar.